ΦΕΜΙΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ..."ΦΕΜΙΝΙΣΜΟΣ"

Γεια σας γαριδάκια!

Σήμερα όπως σας υποσχέθηκα σας έχω κάτι διαφορετικό από τα συνηθισμένα μας θέματα καθώς όπως είπα θα ήθελα να ασχοληθώ πιο πολύ με θέματα κοινωνικού περιεχομένου.Και βέβαια αποφάσισα να ξεκινήσω δυναμικά με ένα θέμα για το οποίο γίνεται πολύ λόγος τελευταία λόγω εξελίξεων κ.λ.π. και δεν είναι άλλο από τον φεμινισμό!

Και ναι ξέρω τι θα πείτε:"Μα καλά τι μας νοιάζει εμάς ο φεμινισμός εμείς ξέρουμε ή τουλάχιστον έχουμε μια ιδέα του τι είναι!"Και όμως έχω παρατηρήσει ότι πολλοί άνθρωποι σήμερα έχουν μπερδέψει τον φεμινισμό και τελικά απλά έχουν ένα μπερδεμένο κουβάρι στο μυαλό τους!Καθώς λοιπόν δεν θέλω να ακούω πια χαρακτηρισμούς που κάθε άλλο παρά χαρακτηρίζουν τον φεμινισμό σωστά αποφάσισα να προσπαθήσω να σας δώσω μια πολύ απλή γενική εικόνα του τι ακριβώς είναι ο φεμινισμός και γιατί σήμερα έχει παραποιηθεί σε τόσο μεγάλο βαθμό από την αρχική του σημασία.

Αν αναζητήσετε τον φεμινισμό στην πορεία της ανθρωπότητας θα σας εκπλήξει το γεγονός ότι δεν είναι όσο "καινούργιος" θεωρείται.Και τι εννοώ ο φεμινισμός παρατηρείται για πρώτη φορά στην Αρχαία Ελλάδα και συγκεκριμένα στην Αρχαία Σπάρτη όπου οι γυναίκες συμμετείχαν παντού ισότιμα με τους άνδρες.Αθλούνταν,συμμετείχαν στην εκπαίδευση ήξεραν ακόμα και να μάχονται.Παρόλα αυτά το φαινόμενο αυτό παρατηρούνταν μόνο στην Αρχαία Σπάρτη και σε μερικές περιοχές της Μεσοποταμίας όπου οι γυναίκες συμμετείχαν σε όλες τις πτυχές του βίου του τότε ανθρώπου,προσοχή όμως δεν αναφέρομαι στις μητριαρχικές κοινωνίες της εποχής διότι δεν αποτελούν μέρους του φεμινισμού(Σας εξέπληξα ή όχι ακόμα;).Κατά τους ρωμαϊκούς και μετέπειτα βυζαντινούς χρόνους αλλά και για τη δύση στον Μεσαίωνα η θέση της γυναίκας είναι λίγο πολύ γνωστή.Κανένα δικαίωμα και πάντα μέσα στο σπίτι,υπάκουη σε κάθε εντολή του άνδρα (και ας μην πιάσουμε τον Μεσαίωνα όπου τις έκαιγαν σαν μάγισσες επειδή ήθελαν απλώς να συμμετέχουν στην εκπαίδευση που ακόμη αναφέρονταν μόνο στα αγόρια).

Όχι παιδιά μέχρι τότε η ζωή για τις γυναίκες ίσως να μην διέφερε καν από αυτή του δούλου.Χρειάστηκε να φτάσουμε στον Διαφωτισμό στις αρχές του 17ου αιώνα για να αρχίσει ο φεμινισμός να αναπτύσσεται πρώτα απ' όλα ως φιλοσοφία (αμέ!) με κύριους εκπροσώπους του τη Λαίδη Mary Wortley Montagu και τον Μαρκήσιο De Condorcet (ναι ένας άνδρας υποστήριξε τα γυναικεία δικαιώματα νομίζω έχετε  αρχίσει να καταλαβαίνετε τι ακριβώς είναι ο φεμινισμός).Αυτοί οι δύο ήταν οι πρώτοι που (ισχυρά) υποστήριξαν το δικαίωμα της γυναίκας στην εκπαίδευση.Το πρώτο λιθαράκι για να συνεχιστεί από εδώ και μπρος ο μακρύς αγώνας των γυναικών προκειμένου να εξισωθούν με τους άνδρες είχε αρχίσει.

Ως κίνημα ο φεμινισμός ξεκίνησε κυρίως τον 19ο αιώνα λόγω της άδικης μεταχείρισης της γυναίκας στο σπίτι αλλά και στο χώρο εργασίας.Το πρώτο οργανωμένο κίνημα πήρε υπόσταση στο πρώτο συνέδριο για τα δικαιώματα των γυναικών στο Seneka Falls στη Νέα Υόρκη το 1848.Το 1869 μάλιστα ο Τζόν Στιούαρτ Μίλ (έτσι ρε παιδιά!) δημοσίευσε το βιβλίο του "Η Υποταγή των Γυναικών" (The Subjection of Women) όπου διακήρυξε ότι: "Η νόμιμη κατωτερότητα του ενός φύλου από το άλλο είναι λάθος...και ένα από τα κύρια εμπόδια στην βελτίωση και την πρόοδο της ανθρωπότητας.".Αργότερα με την Γαλλική Επανάσταση (1789) ήρθε και λίγο αργότερα η Διακήρυξη Δικαιωμάτων των Γυναικών (1791).Γυναίκες ξεχύθηκαν στους δρόμους διακηρύσσοντας τα δικαιώματά τους οι επονομαζόμενες λίγο αργότερα  σουφραζέτες (ειρωνικά από μια αγγλική εφημερίδα της εποχή(η ονομασία προέρχεται από το γαλλικό suffrage που σημαίνει δικαίωμα ψήφου))που με την σειρά τους προχώρησαν σε εισβολές σε κοινοβουλευτικά συνέδρια και εμπρησμούς δημοσίων κτηρίων (και βέβαια εκεί βρήκαν πάτημα πολλές θεωρίες περί "φεμινισμού").

Το 1848 στις Η.Π.Α ψηφίζεται η Διακήρυξη Συναισθημάτων με αιτήματα των γυναικών κυρίως το δικαίωμα ψήφου καθώς και τα δικαιώματα τους σε σχέση με προβλήματα που αφορούν τόσο το σπίτι τους όσο και τον χώρο εργασίας τους.Αλλά η ημέρα που αποτέλεσε ορόσημο για τον φεμινισμό ήταν η 8η Μαρτίου το 1857 όπου 20.000 εργάτριες κλωστοϋφαντουργίας ζήτησαν μείωση του ωραρίου εργασίας και τόλμησαν να προχωρήσουν σε απεργία σε μια εποχή κατά την οποία ο συνδικαλισμός απαγορευόταν.Από εκεί και μετά αρχίζει μια ραγδαία περίοδος κατακτήσεων με πρώτη την Αγγλία όπου παραχωρείται στις γυναίκες το δικαίωμα ψήφου εξισώνοντας τα δύο φύλα.

Αλλά για να μην λέτε ότι μιλάω μόνο για τα ξένα τι γινόταν στην Ελλάδα;

Στη μέχρι σήμερα πορεία του ελληνικού γυναικείου κινήματος μπορούμε να διακρίνουμε δύο περιόδους. Η πρώτη περίοδος, που διατρέχεται από το πρώτο κύμα του ελληνικού φεμινισμού, φαίνεται να περιλαμβάνει δύο διακρινόμενες υποπεριόδους: μία από τα μέσα του 19ου αιώνα και μέχρι το 1920 περίπου(Στο πλαίσιο αυτό ιδρύθηκε το 1887 η «Εφημερίδα των Κυριών» (1887-1907) -από την εκπαιδευτικό, και μια από τις θεμελιώτριες του φεμινιστικού κινήματος στην Ελλάδα, Kallirhoe Parren, δασκάλα στο επάγγελμα-, και λειτούργησε ως το βασικό όργανο γυναικείας προπαγάνδας και προώθησης των γυναικείων αιτημάτων και εμπειριών. Η Kallirhoe Parren θεωρείται μία από τις εισηγήτριες του φεμινισμού στην Ελλάδα, καθώς εξέφρασε τα δύο βασικά αιτήματα της εποχής που προέβαλαν οι φεμινίστριες – δηλαδή, τη δημόσια δωρεάν παιδεία και τη δυνατότητα εργασίας. Παράλληλα, η συγγραφική της δράση στην «Εφημερίδα των Κυριών» σχετικά με τη θέση της γυναίκας και τις ανάγκες της διέδιδε τα ιδεώδη του κινήματος, ενώ πλούσια ήταν και η εθελοντική της προσφορά μέσω του «Λυκείου Ελληνίδων» (1911) για την επιμόρφωση των αναλφάβητων γυναικών) και μία άλλη στα χρόνια του Μεσοπολέμου. Ακολούθησαν τα δραματικά -και ηρωικά- γεγονότα του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου και της Αντίστασης και τα ταραγμένα χρόνια του Εμφυλίου και της μετεμφυλιακής εποχής, στη διάρκεια των οποίων οι γυναικείοι αγώνες λίγο ως πολύ παραγκωνίστηκαν και η παλαιότερη ιστορία τους περιέπεσε στη λήθη, η δυναμική τους  ωστόσο συνέβαλε σε καθοριστική για τη γυναικεία εμπειρία έξοδο στον δημόσιο χώρο.Η δεύτερη περίοδος, οπότε ένα ισχυρό ελληνικό γυναικείο κίνημα αναδύθηκε και πάλι, ξεκίνησε με την πτώση της επτάχρονης δικτατορίας των συνταγματαρχών το 1974 και μπορούμε να θεωρήσουμε ότι θα συνεχίζεται μέχρι την εκδήλωση μιας επόμενης. 

Ουσιαστικά, το γυναικείο ζήτημα επανήλθε στο προσκήνιο στην ταραγμένη και πολιτικά ασταθή δεκαετία του ’50, όταν το 1952 χορηγήθηκε,(υπό τα πρότυπα που έθετε ο ΟΗΕ) καθολικό δικαίωμα ψήφου, χωρίς περιορισμούς, ενώ το 1956 υπουργοποιείται για πρώτη φορά η Λίνα Τσαλδάρη στο Υπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας, κάτω από τις προσπάθειες δυτικοποίησης και φιλελευθεροποίησης της πολιτικής σκηνής. Από την άλλη, ένας αριθμός γυναικών παρέμενε ακόμα φυλακισμένος ή εξορισμένος. Τη δεκαετία του 1960 παρατηρείται επανίδρυση κάποιων αριστερών ομάδων, όπως της Πανελλήνιας Ένωσης Γυναικών, ωστόσο σύντομα η δραστηριότητα αυτή έμελλε να διακοπεί από το στρατιωτικό πραξικόπημα του 1967. Την περίοδο της δικτατορίας, όσες ομάδες αρνήθηκαν να λειτουργήσουν με τους νέους κανονισμούς διαλύθηκαν, ενώ άλλες αρκέστηκαν στη φιλανθρωπία και τον εθελοντισμό.

Σήμερα, παρά το γεγονός πως πολλά προβλήματα έχουν θεαματικά ξεπεραστεί, στο προσκήνιο η ισότητα δεν έχει αποκατασταθεί. Αρχικά, η διάσταση των δύο φύλων παρατηρείται στην εκπαίδευση. Η επιλογή των γυναικών προς τις θετικές σπουδές είναι υποβαθμισμένη, εξαιτίας των έμφυλων στερεοτύπων που επικρατούν (λόγου χάρη, στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, στις σπούδες που έχουν σχέση με Ηλεκτρισμό και Ενέργεια, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, την περίοδο 2015-2016 φοιτούσαν 315 γυναίκες και 1441 άντρες). Επιπλέον, η οικονομική κρίση έχει πλήξει τη θέση της γυναίκας καθώς, σύμφωνα με τον Guardian, πολλές στρέφονται πίσω στις δουλειές του νοικοκυριού, ενώ άλλες βλέπουν τα εργασιακά τους δικαιώματα να καταπατώνται με την μείωση των μισθών και την ανασφάλιστη εργασία. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ και τη EUROSTAT, στην Ελλάδα παρατηρείται η μεγαλύτερη διαφορά μεταξύ των κρατών μελών της Ε.Ε. στο ποσοστό ανεργίας μεταξύ ανδρών (19,9%) και γυναικών (28,1%). Αντίστοιχα, το ποσοστό απασχόλησης είναι 61% για τους άνδρες και 43,3% για τις γυναίκες. Παράλληλα, στην ίδια έρευνα φαίνεται πως το 95% έχουν την φροντίδα των παιδιών και το 85% ασχολείται με τις δουλειές του σπιτιού (έναντι 53% και 16% για τους άντρες αντίστοιχα). Τέλος, στον χώρο της πολιτικής, τον Σεπτέμβριο 2015 εκλέχτηκαν μόνο 54 γυναίκες βουλευτίνες, η συντριπτική πλειοψηφία από τον ΣΥΡΙΖΑ (το ρεκόρ σημειώθηκε τον Ιανουάριο του ίδιου έτους με 68). Επομένως, είναι γεγονός πως οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται, αν λάβει κανείς υπόψιν του το σύνολο του ελληνικού γυναικείου πληθυσμού.

Όπως βλέπετε η κατάσταση δεν έχει "θεαματικά βελτιωθεί"όπως υποστηρίζουν μερικοί απλά έχει κάνει κάποια βήματα προκειμένου να βελτιωθεί.Ιδιαίτερα στην Ελλάδα ο φεμινισμός δεν βρίσκει την ανταπόκριση που θα έπρεπε λόγω πολλών στερεοτύπων καθώς ως κοινωνία συνεχίζουμε να είμαστε αρκετά οπισθοδρομική σε σχέση με άλλες χώρες της Ευρώπης αλλά και επειδή προσπαθούμε απεγνωσμένα να υιοθετήσουμε πρότυπα ''ευρωπαικα'' τα οποία 'όμως δεν είναι απόλυτα συμβατά με την κοινωνία μας και τις ιδιοτροπίες της που δεν επιτρέπει στη χώρα να αναπτυχθεί περαιτέρω.

Όμως που καταλήξαμε τελικά;Τι είναι ο φεμινισμός;Από κοινωνική άποψη(καθώς αυτή με ενδιαφέρει περισσότερο,υπάρχουν όμως και άλλες μορφές) ο  φεμινισμός εστιάζει στον περιορισμό ή και στην εξάλειψη της φυλετικής ανισότητας και στην προώθηση των δικαιωμάτων,των συμφερόντων και των ζητημάτων των γυναικών.Σε πιο απλά ελληνικά ο φεμινισμός στοχεύει στην ισότητα και όχι σε αυτό που στοχεύει ο "φεμινισμός".Και έχω μια άποψη που νομίζω το εξηγεί πολύ καλά:"Ριζοσπαστικά στοιχεία που επιδιώκουν με κάθε τρόπο την κυριαρχία τους πάνω στους άνδρες."Ο "φεμινισμός" λοιπόν σήμερα έχει πιο πολύ αυτό το δεύτερο προσωπείο δηλαδή δεν στοχεύει στην ισότητα αλλά στο να αποδείξει ότι η γυναίκα είναι ανώτερη από τον άνδρα.Και δυστυχώς σήμερα πολλά κορίτσια αλλά και γυναίκες υπερασπίζονται αυτή την άποψη βάζοντας ουσιαστικά "ταμπέλα"στον φεμινισμό ο οποίος ουδεμία σχέση δεν έχει με αυτό.Ίσως σήμερα να βολεύει περισσότερο αυτή η άποψη παρόλα αυτά δεν είναι σωστή.Ο φεμινισμός έχει σχέση με την ισότητα ανάμεσα στα δύο φύλα και όχι στην κυριαρχία της γυναίκας πάνω στον άνδρα.Σήμερα όμως βλέπουμε να υπερισχύει αυτή η "κυριαρχία" γιατί όμως συμβαίνει αυτό;

Σε αυτό έχει συμβάλλει η παραπλανητική πληροφόρηση και η κακά διαπαιδαγώγηση.Είναι πληροφορίες που διαδόθηκαν από ανθρώπους που ήθελαν την σύγκρουση μεταξύ των δύο φύλων με την ελπίδα ότι η ανισότητα θα διαιωνιζόταν.Και βέβαια είναι και θέμα παιδείας.Τα παιδιά πρέπει από μικρά να συνηθίζουν να συμπεριφέρονται ισότιμα το ένα στο άλλο και βέβαια οι γονείς αποτελούν αυτού του είδους τα πρότυπα.Όμως εξίσου μεγάλο μέρος ευθύνης (ίσως και μεγαλύτερο)φέρει η άγνοια.Η άγνοια αυτή υφίσταται -και όσο υφίσταται αναπαράγονται οι μύθοι και παγιώνονται τα στερεότυπα. Από την άγνοια αυτή πηγάζουν όλες οι πλάνες σε σχέση με τον φεμινισμό, και ιδίως η μέγιστη πλάνη ότι ο φεμινισμός επιδιώκει την κυριαρχία της γυναίκας πάνω στον άντρα. Ο φεμινισμός δεν πρεσβεύει την επιστροφή σε μητριαρχικά πρότυπα κοινωνικής οργάνωσης:δεν μπορεί (και δεν επιθυμεί) να είναι η αντίθετη όψη του νομίσματος της πατριαρχίας. Τέλος, ο φεμινισμός δεν είναι το εννοιολογικό αντίθετο της ‘ανδροκρατίας’ ή του ‘ανδρικού σωβινισμού’.

Επίσης μια σημαντική παρατήρηση ο φεμινισμός δεν είναι επιτρεπτός μόνο στις γυναίκες.Καθώς πρόκειται για ισότητα μεταξύ των φύλων οι άνδρες μπορούν να είναι φεμινιστές όπως ακριβώς και οι γυναίκες.Η ισότητα μεταξύ των δύο φύλων είναι αυτό που επιδιώκεται ή τουλάχιστον που θα έπρεπε να επιδιώκεται.(Επίσης σε αυτό το πλαίσιο εντάσσονται και οι ομοφυλόφιλοι(υπήρχε μια σχετική πηγή με διάφορα προβλήματα που είχαν δημιουργηθεί λόγω των λεσβιών ιδίως αλλά επέλεξα να μην το συμπεριλάβω αλλά μπορείτε να μου στείλετε μήνυμα ή να αφήσετε ένα σχόλιο αν θέλετε να σας στείλω σχετικές πληροφορίες).Η Ρώμη δεν χτίστηκε σε μια μέρα και φυσικά η ισότητα δεν είναι εύκολο να επιτευχθεί αφού ακόμα παρατηρούνται φαινόμενα καταπάτησης  θεμελιωδών δικαιωμάτων των γυναικών (και των παιδιών αλλά αυτό θα το θίξουμε σε επόμενη ανάρτηση) όμως ο καθένας μπορεί να κάνει την δική του μικρή έρευνα και να υποστηρίξει κάτι τέτοιο.Δεν χρειάζονται μεγάλες πράξεις ακόμα και η πιο απλή χειρονομία είναι μια μικρή αρχή που με την σειρά της θα οδηγήσει σε κάτι μεγαλύτερο! :)

Γενικά μικρή η ανάρτηση για άλλη μια φορά(θεέ πως το έκανα αυτό!)και ελπίζω ότι θα το ψάξετε λίγο παραπάνω καθώς ότι σας είπα είναι λίγο πιο γενικό.Παρόλα αυτά η σωστή ενημέρωση είναι κάτι που θα πρέπει όλοι να λαμβάνουμε υπόψη.Αποφάσισα να θίξω τον φεμινισμό καθώς  το νόημα του έχει παραποιηθεί λόγω της παραπληροφόρησης και κατέληξε να έχει εντελώς διαφορετική σημασία από αυτή που υποστήριζε!Γι' αυτό μην φοβάστε να αμφισβητήσετε ότι διαβάζετε και να το ψάξετε λίγο παραπάνω.Πιστέψτε με θα σας εκπλήξει το τι θα βρείτε αν αναζητήσετε λίγο παραπάνω!

Ελπίζω να σας άρεσε και βέβαια μπορείτε να μου αφήσετε σχόλιο ή και να μου στείλετε μήνυμα στα hangouts για θέματα με τα οποία θα θέλατε να ασχοληθώ σε επόμενη ανάρτησή μου!Μέχρι τότε see u!xoxo!